Pracownik, zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, planuje w 2021 r. 3-miesięczny urlop bezpłatny. Czy w takim przypadku należy najpierw udzielić pracownikowi całego urlopu wypoczynkowego, a następnie bezpłatnego czy od razu bezpłatny? Roczny wymiar urlopu pracownika wynosi 20 dni.
Pracownik może wykorzystać cały przysługujący mu w danym roku kalendarzowym urlop wypoczynkowy a dopiero następnie skorzystać z urlopu bezpłatnego dłuższego niż miesiąc.
Pracownik nabywa prawo do wykorzystania całego urlopu wypoczynkowego z dniem 1 stycznia danego roku. Uprawnienie to przysługuje pracownikowi niezależnie od tego jak będzie kształtować się jego stosunek pracy w trakcie roku. Tym samym prawo do wykorzystania całego urlopu wypoczynkowego począwszy od dnia 1 stycznia danego roku przysługuje każdemu pracownikowi niezależnie od tego czy w kolejnych miesiącach roku dojdzie np. do rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem czy też korzystać on będzie np. z urlopu bezpłatnego, który w przypadku gdy trwa ponad miesiąc wpływa na wymiar przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego.
Udzielanie urlopu wypoczynkowego – na podstawie wniosku lub zgodnie z planem urlopu
Pamiętać jednakże należy, że generalną zasadą jest, iż urlop wypoczynkowy udzielany jest pracownikowi na jego pisemny wniosek. Pracodawca może przychylić się do wniosku pracownika i udzielić mu urlopu w terminie przez niego wskazanym, ale może również takiego wniosku nie uwzględnić.
Urlopy powinny być bowiem udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Pracodawca jest jednak zwolniony od obowiązku ustalania planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę; dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. A zatem wybór dokładnej daty wykorzystania urlopu oraz jego wymiar jest każdorazowo ustalany przez pracodawcę i pracownika.
Ponadto pracodawca nie jest zobowiązany do udzielenia pełnego urlopu wypoczynkowego jeżeli koliduje to z potrzebami zakładu pracy i koniecznością zapewnienia ciągłego toku pracy.
Nieobecność pracownika zmniejszająca wymiar urlopu – jak postąpić
Prawo pracodawcy do odmowy udzielenia pracownikowi urlopu we wskazanym przez niego terminie oraz wymiarze jest jedyną prawem przewidzianą formą ochrony pracodawcy przed wykorzystywaniem przez pracownika całego przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, a następnie udawaniem się na dłuższy niż miesiąc urlop bezpłatny.
Podstawa prawna:
- art. 1552 § 1, art. 163, art. 174 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320, ze zm.).
Joanna Suchanowska
specjalista w zakresie prawa pracy
