Odpowiedzialność notariusza – co warto o niej wiedzieć?

Najważniejszym obowiązkiem notariusza jest czuwanie nad bezpieczeństwem i legalnością obrotu prawnego dokumentów. Sporządzane przez niego akty mają moc dokumentów urzędowych i niosą za sobą konkretne skutki prawne dla podmiotów czynności i  innych osób, których dotyczy dana sprawa. Nic więc dziwnego, że polskie prawo nakłada na notariusza odpowiedzialność nie tylko dyscyplinarną, ale także cywilną, a nawet karną. Z tej przyczyny każdy prawnik piastujący urząd notariusza jest zobowiązany do posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

 

Notariusz to prawnik upoważniony przez Ministerstwo Sprawiedliwości do stwierdzania faktów prawnych oraz sporządzania aktów notarialnych. Jest to zawód zaufania publicznego. Działalność notariusza reguluje ustawa – Prawo o notariacie. To właśnie w tej ustawie znajdziemy zapisy dotyczące jego cywilnej i dyscyplinarnej odpowiedzialności notariusza. Jeśli chodzi natomiast o odpowiedzialność karną, to reguluje ją art. 231. Kodeksu Karnego. Notariusz jako funkcjonariusz publiczny w przypadku przekroczenia swoich uprawienień lub niedopełniania obowiązków może działać na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Za to może mu grozić kara nawet do 3 lat pozbawienia wolności.

Odpowiedzialność dyscyplinarna

Prawo o notariacie wyszczególnia kilka sytuacji, w których notariusz może zostać pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Odpowiedzialność ta nie wyłącza oczywiście innych rodzajów odpowiedzialności. Sytuacje te mogą dotyczyć niezachowanie tajemnicy notarialnej, niedochowanie obowiązku informacyjnego, a także reklamy usług notarialnych w mediach. Poza tym odpowiedzialność dyscyplinarna dotyczy zachowań uchybiający godności zawodu lub uchylanie się od odprowadzania składek na samorząd notarialny. Art. 51. Prawa o notariacie szczegółowo opisuje katalog kar. Notariusz pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej powinien liczyć się z upomnieniem, naganą, karą pieniężną, a nawet pozbawieniem prawa do prowadzenia kancelarii. Ta ostatnia z kar może mieć charakter czasowy lub dożywotni.

Odpowiedzialność cywilna

Notariusz ponosi cywilną odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone podmiotom przy wykonywaniu czynności notarialnych – niezależnie od tego, czy dotyczy to strat, czy utraconych korzyści. Co ważne, odpowiedzialność cywilna notariusza obejmuje zarówno winę umyślną, jak i nieumyślną – wywołaną na skutek niedbalstwa czy niedopełnienia obowiązków. To właśnie dlatego zgodnie z prawem o notariacie, rejent podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej. Notariusz każdego dnia podejmuje wiele czynności prawnych, m.in. tych dotyczących nieruchomości. Niefrasobliwie przygotowana umowa może nieść za sobą spore negatywne skutki finansowe, za które cenę ponieść będzie musiał właśnie rejent.

Odpowiedzialność karna

Jak już wcześniej zostało wspomniane, odpowiedzialność karna notariusza regulowana jest przez art. 231 kodeksu karnego, który omawia nadużycia uprawnień przez funkcjonariuszy. Zgodnie z literą prawa funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Ponadto, jeśli czynu tego dopuszcza się w celu osiągnięcia majątkowej lub osobistej, kara ta może zostać zwiększona nawet do 10 lat pozbawienia wolności. W przypadku odpowiedzialności karnej okolicznością łagodzącą może być działanie nieumyślne. Wówczas podlega ono grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Wsparcie podczas tworzenia materiału: www.notariusz-wajda.pl

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *